Sangueiroun
Arum italicum
Araceae
Àutri noum : Figueiroun, Rasin-de-serp, Caulet-de-serp, Erbo-dragouno, Erbo-di-porc.
Noms en français : Arum d'Italie, Gouet d'Italie.
Descripcioun :Lou sanguieroun es uno planto poulideto bèn couneigudo que trachis dins li relarg proche d'aigo. Se recounèis à si fueio sagitado, sa flour en espato e pièi à si fru roujo. Coume l'avié vist Lamarck (1778), en caufant e en largant d'oudour que pudisson, la flour vai veni de pichòti mousco (Psychoda) que la poulinison.
Usanço :La planto caup d'alcalouïde, d'ossalate de caucion e mant'un pouisoun subretout li fueio e li fru. Pamens lou tubercule, riche en amidoun, es esta manja cue dóu tèms di carestié. Pèr acò, lou faire bèn couire e chanja l'aigo mant'un cop. Sarié vertuouso pèr li póumoun e contro li moureno e lou mau d'os (Turquìo).
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Arum
Famiho : Araceae
Ordre : Alismatales
Coulour de la flour :
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Arum italicum Mill., 1768
Erbo-de-milo-fueio
Achillea millefolium
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Milo-fueio, Erbo-de-l'enreiaduro, Erbo-dóu-tai, Sauno-nas, Erbo-dóu-charpentié.
Noms en français : Achillée millefeuille, Millefeuille.
Descripcioun :L'erbo-de-milo-fueio, que se rescontro un pau d'en pertout, se recounèis eisa à si noumbróusi flour blanco vo roso e subretout à si fueio loungarudo, estrecho e di proun divisado.
Usanço :Ei couneigudo desempèi de milo an pèr ajuda à l'assanage di plago, majamen en caiant lou sang (l'erbo-de-l'enreiaduro, l'erbo-dóu-tai, lou sauno-nas...). Achille se n'en sarié servi pèr sougna si blessaduro. Au nostre, èi pulèu gaubejado contro l'ipertesuro e li proublèmo de circulacioun dóu sang.
Port : Erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Achillea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 3,5 à 5 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Ribiero
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Achillea millefolium L., 1753